besmele tefsiri

Elhamdulillahirrabil alemin esselatu vesselamu ala Rasulina Muhammedin ve ala alihi ve sahbihi ecmain.

Muhterem kardeslerim Yuce Rabbimizin selami rahmeti ve bereketi uzerinize olsun insallah.



Mushaf-ı şeriflerde iki türlü besmele vardır

Birisi sûre başlarında yazılan ve sûreden bağımsız olan besmele

diğeri Neml Sûresinin (Neml, 27/30) âyetindeki besmeledir.

Bu besmelenin, Neml sûresinin bu âyetinin bir parçası olduğu açıkça bilinmektedir

Bundan dolayı besmelenin Kur'ân âyeti olduğunda şüphe yoktur ve bu durum,

açık tevatür ile ve âlimlerin ittifakıyla kesin olarak bilinmektedir

( tevatur bir haberin agizdan agiza yayilmasi demek insallah ).

( iffitak ta uyusma soz birligi etme, birlikte hareket etmek için anlasma demek insallah ).



Fakat sûre başlarında yazılan ve her sûreyi birbirinden ayıran ve kırâetin başında okunan besmeleye gelince

Bunun o sûrelerden birinden veya her birinden bir âyet veya âyetin bir kısmı

veyahut başlıbaşına Kur'ân'dan tam bir parça olup olmadığı

Neml sûresindeki besmele gibi besbelli olmadığından bu besmelenin Kur'ân'dan olup olmadığı hususu

tefsirde ve usul ilminde bilimsel açıdan tartışmalı bir meseleyi meydana getirmiştir ki bilhassa iman,

namaz ve kırâet konularıyla ilgilidir.




besmeledeki kelimelerin sıralanışında en fazla etkili olan nokta baştaki

"bâ" harfidir

Ba" harfi sayesinde biz 'ın ismine ulaşırız

Bütün varlıkların ve varlıkların gelişmesinin ilk başlangıç noktası ve tek isteği olan

"-i rahmân-ı rahîm"in ismini

kalbimizde niyet ettiğimiz ve henüz meydana gelmesini görmediğimiz

yapmayı kasdettiğimiz işimize bağlayarak kelimeleri kısa

mânâsı dünyayı kaplayan bir özlü söz söyleyebilmemize vesile olan ancak bu " = bâ"dır

İşte besmele " =bâ"sı ile bizde bu kanunu anlaşılır hale getiren bir sözlü etkendir

Bu his parıltısından kastedilen en son hedef bu varoluş noktasıdır

Bu açıdan besmelenin tefsirinde odak noktası " = bâ"dır ve bundan dolayı besmelenin mânâsı " = bâ"dadır

Bâ'nın sırrı da noktasındadır denilir

En büyük müfessirler diyorlar ki:

bâ"nın buradaki bitiştirme mânâsı ya sığınma ve beraberlik veya yardım dilemektir.

Yani hafızamızda meydana gelen ilişki "-i rahmân-i rahim" ismine bir sığınma

ve beraberlik hissi veyahut isminin ve (Rahman, Rahim) sıfatları ile isimlendirilen


ve delalet ettikleri mânâya göre 'ın rahmetinden medet ve yardım isteme hissidir ki


birincisinde besmele ibaresi gramer açısından "hal" , diğerinde dolaylı tümleç olur



besmelenin meâli "Rahman Rahim adına" demek oluyor ki, bunun da " = bâ"daki sığınma mânâsıyla ilgisi bulunur.

Fakat bunun kısacası başkası adına yapmayı itiraf etmektir

Bir işe başlarken "falan adına" demek "Ben bunu ona isnad ederek, onun yerine, onu temsil ederek

onun bir aleti olarak yapıyorum, bu iş gerçekten benim veya başkasının değil, ancak onundur." demek olur.

Bu da vahdet-i vücud düşüncesi ile ilgili bir (fenâ Fillah) durumudur ki, ancak peygamberlik, velilik,

hakîm olma ve tasarruf sahibi olma gibi özel manevi makamlarla ilgilidir.

Ve bundan dolayı yalnız sûre başlarında bulunmasından dolayı besmelenin bir mânâsı olarak gösterilebilirse de

İslâm hukukunun genel olan ve kişinin şahsiyet payını yok etmeye değil

canlandırmaya yönelik bulunan faydalanma ve istifade etme makamlarına tatbik olunamaz

"Bismillahirrahmanirrahim, her kitabın anahtarıdır."

"Bismillah ile başlanmayan önemli işlerde başarıya ulaşılmaz."

gibi hadis-i şerifler bize besmelenin İslam'a uygun olan her işimizin başında anahtar olabilecek bir genel anlamını hatırlatmaktadır

Bununla beraber Kur'ân'ın

Kur'ân sûrelerinin inişi

okunması ve yazılması açısından bunların başında besmelenin bulunduğunu göz önünde bulundurarak

özel yerlerde de kayda değer bir önem taşımaktadır.




***RASULULLAH SAV soyle buyurmustur insallah

Besmele ile baslanilmayan her is bereketsizdir

hamd ile baslanmayan her is bereketsizdir

ALLAH anilmadan baslanilan her is bereketsizdir

ALLAH anilmadan baslanilan her is eksiktir.